Nghiến răng khi ngủ có phải là bệnh? Nguyên nhân và cách điều trị

Nghiến răng khi ngủ là trạng thái rối loạn vận động trong quá trình ngủ. Nó khiến cho hàm răng nghiến chặt và tạo ra lực ma sát, từ đó phát ra âm thanh. Triệu chứng này kéo dài lâu ngày có thể làm ảnh hưởng đến men răng, hàm mặt. Nếu nghiêm trọng hơn, nó có thể dẫn đến các bệnh lý mãn tính về cơ hàm, đau khớp hàm và rối loạn thái dương hàm.

Nghiến răng khi ngủ là gì?

Nghiến răng là tình trạng 2 hàm răng bị ghì chặt và tạo áp lực lên nhau, chúng có thể phát ra âm thanh ken két trong lúc ngủ. Theo các bác sĩ cho rằng, người thường xuyên xuất hiện tình trạng này được coi là đang mắc phải một trong những hội chứng liên quan đến giấc ngủ. Thêm vào đó, người bệnh có thể bị kèm theo các triệu chứng rối loạn giấc ngủ khác như ngáy hoặc ngưng thở khi ngủ.

Nghiến răng khi ngủ được xem là một trong những biểu hiện có thể gây áp lực lên hệ thống nhai. Đây là một trong những hội chứng bệnh tương đối phổ biến, có thể xảy ra với bất kỳ ai. Nghiến răng kéo dài không chỉ làm ảnh hưởng đến những người xung quanh mà nó còn có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm khiến cho răng hàm gặp phải một số tổn thương nghiêm trọng.

Hiện nay, các nguyên nhân gây chứng nghiến răng khi ngủ vẫn chưa được tìm rõ. Nhưng trong nhiều trường hợp, nó có thể xuất hiện cùng với tình trạng stress, rối loạn khớp cắn hoặc phụ thuộc vào tư thế lúc ngủ. Tuy nhiên, những thông tin về nguyên nhân cũng như mức độ ảnh hưởng của vấn đề này không có quá nhiều. Vì thế việc kiểm tra và khắc phục thận trọng là cách tốt nhất người bệnh cần làm.

Do đặc trưng của triệu chứng nghiến răng là tác động trực tiếp lên hệ thống nhai nên nó có thể gây ra một số chấn thương nhất định lên khớp cắn. Do hoạt động của phần khớp này có liên quan đến cơ nên mọi tác động có thể gây ra ảnh hưởng đến cơ và gây ra hiện tượng sai khớp cắn. Nó có thể là nguyên nhân chính gây ra a đau khớp thái dương hàm.

Thông thường, nghiến răng ở thể nhẹ có thể tự khỏi mà không cần tiến hành điều trị. Tuy nhiên, nó diễn ra thường xuyên có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến hàm, răng và các vấn đề khác. Vì thế, bạn cần tìm hiểu kỹ về dấu hiệu, nguyên nhân cũng như cách phòng tránh để có thể hạn chế tốt nhất những ảnh hưởng của tình trạng này đến sức khỏe.

Dấu hiệu của chứng nghiến răng khi ngủ

Nghiến răng trong khi ngủ có thể xuất hiện ở cả người lớn và trẻ em. Nó chính là hoạt động nghiến qua lại trong khi bạn ngủ. Để có thể kịp thời nhận biết và can thiệp điều trị sớm, bạn cần nắm rõ một số dấu hiệu sau đây của triệu chứng này:

• Người bệnh thường xuyên có cảm giác mỏi hàm, sự linh hoạt của cơ hàm ngày càng giảm sút trầm trọng, khó mở hoặc đóng lại hoàn toàn.
• Cảm giác 2 hàm răng siết chặt vào nhau, một số có thể phát ra âm thanh to khiến cho người ngủ cạnh thức giấc.
• Kết cấu răng trở nên yếu hơn, từ đó gây ra tình trạng sứt mẻ hoặc lung lay.
• Răng thường xuyên đau nhức và có thể trở nên nhạy cảm hơn.
• Một số trường hợp nặng có thể làm ảnh hưởng đến hàm, cổ và mặt. Có thể xuất hiện cảm giác đau tai mặc dù tai vẫn hoạt động bình thường, đau đầu ê ẩm có thể kéo dài và thường xuyên.
• Giấc ngủ có thể bị gián đoạn.

Nguyên nhân gây ra tình trạng nghiến răng khi ngủ

Trên thực tế, các nguyên nhân gây ra tình trạng nghiến răng khi ngủ chưa được xác định rõ ràng. Điều này có thể gây ra khó khăn trong quá trình khắc phục bệnh. Tuy nhiên, theo các thống kê thì nó có thể xuất hiện do một số yếu tố chính như sau:

1. Do ảnh hưởng của tâm lý

Theo một số nghiên cứu được báo cáo cho rằng, tình trạng nghiến răng khi ngủ có thể là phản ứng của cơ thể đối với sự căng thẳng vào ban ngày hoặc nó cũng có thể là những lo âu đang xảy ra. Bằng chứng về nguyên nhân này ngày càng tăng lên, tuy nhiên nó vẫn chưa có kết luận cuối cùng. Theo đó, căng thẳng thần kinh được xem là một trong những yếu tố tác động chủ yếu.

Tình trạng này có thể xảy ra với những người gặp phải nhiều áp lực trong cuộc sống về công việc hoặc có thể xảy ra với học sinh, sinh viên trong mùa thi. Căng thẳng kéo dài cùng với tình trạng rối loạn lo âu bị kìm nén có thể chính là nguyên nhân gây ra sự kích thích lên não bộ. Nó tác động đến hệ thần kinh và gây phản ứng bằng hiện tượng nghiến răng.

Thông thường, nguyên nhân này thường xuất hiện với những người có cá tính mạnh mẽ và dễ bị kích động. Bởi lẽ trong những trường hợp này rất dễ phát sinh Stress là ảnh hưởng đến sức khỏe thần kinh. Nếu xuất hiện ở những người trẻ tuổi, nó có thể sẽ tự biến mất khi lớn lên.

2. Yếu tố di truyền

Trong một thống kê cho thấy rằng, có khoảng 21 – 50% trường hợp xuất hiện trường hợp nghiến răng khi các thành viên trong gia đình từng mắc phải. Vì thế, nếu trong gia đình bạn có người mắc phải tình trạng này thì nguy cơ xảy ra với những người còn lại là rất cao. Điều này có thể cho thấy rằng, yếu tố di truyền cũng là một trong những nguyên nhân gây bệnh phổ biến.

3. Do sử dụng một số loại thuốc hoặc chất kích thích

Đối với những người mắc phải các vấn đề về sức khỏe và thường xuyên sử dụng thuốc cũng có thể gây ra tình trạng nghiến răng khi ngủ. Đây có thể là tác dụng phụ của một số loại thuốc, điển hình là thuốc chủ vận và đối kháng dopamine. Bên cạnh đó, các chất kích thích như rượu, cocaine,… cũng có thể là nguyên nhân chủ yếu gây ra tình trạng này.

4. Tác động tại chỗ

Một số người gặp phải các vấn đề về khớp cắn, nhất là cản trở khớp cắn có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng nghiến răng trong khi ngủ. Nguyên nhân có thể xuất hiện ở một hoặc nhiều răng.

Điều này có thể giải thích như sau, khi một chiếc răng khôn ở hàm trên không còn nữa, lúc này răng ở hàm dưới sẽ mọc trồi lên. Do đó, khi cắn, hàm dưới thường có xu hướng đưa ra trước nhiều hơn để đóng hàm, việc này chính là yếu tố gây ra sai lệch về sự vận động của hàm.

5. Yếu tố toàn thân

Yếu tố toàn thân gây nghiến răng khi ngủ có thể là biểu hiện của một số bệnh lý. Đầu tiên, nó có thể là cảnh báo của tình trạng nhiễm ký sinh trùng đường ruột hoặc là triệu chứng của rối loạn tiêu hóa hoặc có thể là dị ứng thức ăn. Nguyên nhân này có thể xuất hiện ở trẻ em và được xem là một trong những vấn đề nghiêm trọng.

Bên cạnh đó, nghiến răng khi ngủ cũng có thể xảy ra khi cơ thể bạn bị rối loạn dinh dưỡng, nội tiết hoặc tiết niệu. Thông thường, những triệu chứng này thường xảy ra phổ biến hơn ở trẻ em hơn là người lớn. Đặc biệt, thiếu một số vitamin cần thiết hoặc mất cân bằng enzym cũng là một trong những yếu tố làm ảnh hưởng đến bệnh.

Một số chứng rối loạn thần kinh cũng có thể là nguyên nhân gây chứng nghiến răng khi ngủ, có thể kể đến như:

• Nhiễm khuẩn màng não
• Bệnh Parkinson
• Stress sau chấn thương
• Hội chứng Rett
• Bệnh Huntington
• Bệnh Leigh
• Chứng bại não
• Bệnh Down
• Động kinh

6. Do thói quen công việc và bản năng

Một số nghề nghiệp có thể hình thành thói quan nghiến răng hoặc cắn chặn răng. Có thể thấy một số ví dụ điển về những người thường xuyên khuân vác nặng thường có xu hướng cắn chặt răng để lấy sức, các diễn viên xiếc thường sử dụng răng để thực hiện một số động tác biểu diễn,…

Một số nghiên cứu còn cho rằng, nghiến răng chính là tình trạng thiên về bản năng. Bởi lẽ đó là hoạt động tập tính của loài có vú với mục đích duy trì sự sắc bén của răng.

Nghiến răng khi ngủ có phải là bệnh? Có ảnh hưởng gì không?

Phần lớn cho rằng, nghiến răng trong lúc ngủ thường không gây ra những biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu bệnh nhân có tần suất xuất hiện ngày càng nhiều và dày đặc thì có thể gây ra một số tổn hại nghiêm trọng. Nghiến răng khi ngủ được coi là một rối loạn liên quan đến giấc ngủ, nếu chuyển biến nặng có thể gây ra một số tổn thương đến răng hàm, đau đầu hoặc gây mất ngủ mãn tính.

Một số ảnh hưởng cụ thể của chứng nghiến răng khi ngủ có thể kể đến như:

• Gây ảnh hưởng đến người xung quanh: Tật nghiến răng thường tạo ra những âm thanh lớn, vì thế nó không chỉ ảnh hưởng đến bản thân người bệnh mà còn tác động đến những người ngủ cùng bạn.
• Tính thẩm mỹ: Nghiến răng khi ngủ kéo dài có thể làm mất lớp men răng tự nhiên và làm lộ ra lớp răng với màu ngà trông không được đẹp mắt. Không những vậy, nó còn gây ra tình trạng ê buốt hoặc nứt gãy các múi răng. Tình trạng này kéo dài có thể gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng và phải can thiệp bằng phục hồi nha khoa để điều trị.
• Bệnh lý răng miệng: Nghiến răng thường xuyên có thể là nguyên nhân làm giảm độ bám chắc của răng, lâu dần nó sẽ khiến cho răng trở nên yếu hơn và khiến cho người bệnh dễ bị sâu răng.
• Ảnh hưởng đến kết cấu gương mặt: Nghiến răng trong khi ngủ có thể gây mòn và làm giảm kích thước phần cơ mặt dưới. Xuất hiện với tần suất cao và thường xuyên nó có thể khiến cho tổng thể gương mặt của bạn bị chảy xệ và trông già hơn.
• Gây đau cơ: Một số cơ hàm bị co thắt trong quá trình nghiến răng khi ngủ có thể khiến bạn chịu cảm giác mỏi, đau các cơ, đau đầu, cổ,…

Điều trị nghiến răng khi ngủ thế nào?

Nghiến răng khi ngủ ở mức độ nhẹ có thể không cần điều trị vì nó sẽ tự biến mất sau một thời gian. Tuy nhiên, các liệu pháp khắc phục cần được cân nhắc nếu chúng xảy ra với mật độ cao và có khả năng gây ra những ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn một cách trầm trọng.

Việc điều trị nghiến răng thường quan tâm đến vấn đề giảm đau, giảm ảnh hưởng đến răng và ngăn ngừa tái phát. Nó có thể bao gồm những cách sau:

1. Điều trị nghiến răng bằng các kiểm soát thần kinh

Như đã nói, một số ảnh hưởng của các bệnh lý về thần kinh là nguyên nhân trực tiếp gây ra tình trạng nghiến răng khi ngủ. Theo đó, bạn cần áp dụng các phương pháp cải thiện tình trạng căng thẳng của mình. Thay đổi môi trường sống, thường xuyên luyện tập thể dục nâng cao sức khỏe và thư giãn lành mạnh chính là một trong những việc nên làm để bạn nhanh chóng ổn định tinh thần.

Kiểm soát stress cũng là một vấn đề cần được quan tâm để đảm bảo chứng nghiến răng khi ngủ được cải thiện tốt. Bên cạnh đó, điều trị các rối loạn về giấc ngủ bằng các đi ngủ đúng giờ, massage cơ mặt, tránh sử dụng các chất kích thích, cũng chính là những giải pháp phòng ngừa các triệu chứng căng thẳng thần kinh gây ra chứng nghiến răng khi ngủ.

2. Thay đổi các thói quen hằng ngày

Những thói quen trong công việc tác động đến cơ hàm cũng là nguyên nhân gây ra chứng nghiến răng khi ngủ. Vì thế, để kiểm soát tốt tình trạng này, bạn nên điều chỉnh các hoạt động này và hạn chế đến mức thấp nhất. Thông thường, để thay đổi thói quen này thường mất nhiều thời gian và bạn có thể nhờ đến sự hỗ trợ của nha sĩ hoặc chuyên gia tâm lý.

3. Sử dụng thuốc hỗ trợ cải thiện nghiến răng khi ngủ

Việc sử dụng thuốc hoàn toàn không có tác dụng trong việc khắc phục chứng nghiến răng khi ngủ mà nó chỉ có vai trò hỗ trợ làm giảm sự gia tăng sự ảnh hưởng do tác động của nghiến răng gây ra. Lúc này, một số loại thuốc bạn được chỉ định sử dụng có thể bao gồm thuốc giãn cơ và giảm đau.

Trường hợp nghiến răng khi ngủ do mắc phải các bệnh lý trầm cảm, bạn có thể được sử dụng các loại thuốc chống lo lắng để kiểm soát hiệu quả stress hoặc các vấn đề cảm xúc. Khi các vấn đề này được giải quyết thì chứng nghiến răng từ đó cũng được giảm thiểu hiệu quả.

Trong một số trường hợp, bạn sẽ được các bác sĩ tiêm Botox – một dạng của botulinum có tác dụng trong việc cải thiện chứng nghiến răng khi nó có xu hướng phát triển nghiêm trọng. Hoặc trong trường hợp bạn không thể đáp ứng với các phương pháp điều trị khác thì đây cũng có thể là một gợi ý để hạn chế tình trạng nghiến răng khi ngủ một cách hiệu quả.

4. Can thiệp nha khoa

Can thiệp nha khoa được áp dụng khi tình trạng nghiến răng khi ngủ gây ra tác động làm ảnh hưởng đến răng hàm. Theo đó, cách phổ biến hiện nay được nhiều người sử dụng nhất chính là sử dụng máng chống nghiến giúp bảo vệ mặt răng khỏi sự mài mòn.

Chúng có thể phát huy tác dụng trong việc hạn chế thói quen hoạt động của cơ hàm, từ đó giúp bạn hạn chế nghiến răng một cách hiệu quả nhất. Đây là một dụng cụ hỗ trợ được làm từ vật liệu mềm hoặc acrylic cứng, khi sử dụng hoàn toàn thoải mái và khớp với hàm trên và cả hàm dưới của mỗi người.

Cách phòng ngừa nghiến răng khi ngủ hiệu quả

Nghiến răng khi ngủ thường rất khó phát hiện nguyên nhân gây bệnh, vì thế quá trình điều trị dứt điểm hoàn toàn cũng tương đối khó khăn. Do đó, tìm hiểu về các phương pháp phòng ngừa tình trạng này là một điều vô cùng cần thiết để đảm bảo sức khỏe của bạn luôn ổn định nhất.

Bạn có thể áp dụng một số biện pháp để cải thiện tình trạng nghiến răng bằng những cách sau:

• Nên hạn chế làm việc căng thẳng, lo âu quá mức. Chúng có thể là nguyên nhân chính gây ra stress khiến cho tình trạng nghiến răng xuất hiện ngày càng trầm trọng hơn. Thay vào đó, bạn nên chú ý nghỉ ngơi đầy đủ và thường xuyên thư giãn để tinh thần luôn thoải mái và ổn định nhất.
• Ngay khi phát hiện tình trạng nghiến răng khi ngủ, bạn nên cố gắng thay đổi sinh hoạt và thói quen của mình để tìm ra nguyên nhân và hạn chế triệu chứng này phát triển nặng hơn. Trong trường này, bạn cũng có thể tham khảo ý kiến của các chuyên gia nha khoa để được tư vấn chính xác nhất.
• Chế độ ăn uống cần được thay đổi khoa học hơn bằng cách hạn chế các loại thức uống có chứa cafein và cồn. Cùng với đó, bổ sung các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin còn giúp cơ thể nạp đủ dưỡng chất cần thiết để phòng ngừa hiệu quả chứng nghiến răng.
• Nên hạn chế thói quen nhai cho cơ hàm bằng cách hạn chế sử dụng kẹo cao su.
• Chú trọng trong việc bổ sung đầy đủ canxi và magie trong chế độ ăn uống hằng ngày vì nếu hàm lượng này suy giảm có thể gây ra chứng nghiến răng khi ngủ.
• Đảm bảo thời gian cho giấc ngủ của bạn mỗi ngày, nên thư giãn trước khi đi ngủ để có thể dễ dàng đi vào giấc ngủ và ngủ ngon hơn.

Nghiến răng khi ngủ có thể không gây ra các vấn đề nghiêm trọng nhưng nó thường gây phiền toái và làm ảnh hưởng đến quá trình sinh hoạt của bạn. Cải thiện tình trạng này có thể áp dụng bằng các biện pháp tại nhà ở thể nhẹ. Đối với những trường hợp nặng hơn, tốt nhất bạn nên tìm đến các bác sĩ chuyên khoa để được hỗ trợ khắc phục hiệu quả nhất.