Suy nhược thần kinh: Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và điều trị

Suy nhược thần kinh chính là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tình trạng mất tập trung ở nhiều người và được xem là tâm bệnh của xã hội hiện đại. Căn bệnh này nếu không được phát hiện sớm và có phương pháp điều trị phù hợp sẽ gây nên nhiều hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng đến tinh thần và thể chất của bệnh nhân. 

Suy nhược thần kinh là gì?

Suy nhược thần kinh là một căn bệnh thuộc nhóm các rối loạn thần kinh chức năng, cụ thể chính là rối loạn chức năng của vỏ não cùng với những trung khu bên dưới vỏ. Tình trạng này xảy ra khi một số tế bào não phải làm việc quá nhiều dẫn đến tình trạng mệt mỏi, kiệt sức do quá trình nghỉ ngơi và phục hồi các chức năng của cơ thể không được đảm bảo.

Bác sĩ Jacob Mendez Da Costa đã phát hiện ra căn bệnh này đối với những người lính trong một cuộc nội chiến tại nước Mỹ. Do đó, mà suy nhược thần kinh còn được nhiều người gọi với tên khác lá “trái tim người lính”. Đây là một hội chứng tập hợp nhiều triệu chứng giống như căn bệnh tim nhưng khi tiến hành thăm khám sẽ không nhận thấy bất kì tổn thương thực thể nào. 

Nguyên nhân gây suy nhược thần kinh

Suy nhược thần kinh được xem là một căn bệnh “hiện đại”, nó có thể khởi phát ở nhiều đối tượng, đặc biệt là những người thường xuyên lao động trí óc, gặp nhiều áp lực, căng thẳng trong thời gian dài.

Sau nhiều năm nghiên cứu, các chuyên gia đã chỉ ra được một số nguyên nhân có thể dẫn đến tình trạng này như sau:

• Do thần kinh yếu
• Mất ngủ liên tục trong một thời gian dài hoặc do làm việc quá nhiều nhưng không đảm bảo thời gian nghỉ ngơi.
• Chế độ dinh dưỡng không lành mạnh, cơ thể không bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết dẫn đến tình trạng thiếu năng lượng làm cho não bộ hoạt động kém đi.
• Ảnh hưởng từ một số bệnh lý mạn tính như viêm túi mật, viêm loét dạ dày, viêm xoang,…Các triệu chứng của những căn bệnh này sẽ khiến cho bạn bị khó chịu trong thời gian dài khiến cho cơ thể suy nhược.
• Lạm dụng quá nhiều rượu bia, thuốc lá, cà phê, trà đặc hoặc các chất kích thích, chất gây nghiện.
• Lao động trí óc quá sức, thường xuyên chịu nhiều căng thẳng, áp lực, stress kéo dài dai dẳng.
• Một số tác nhân kích thích thần kinh thường xuyên xuất hiện trong đời sống như ô nhiễm môi trường, tiếng ồn, không khí ngột ngạt, điều kiện sống không đảm bảo, môi trường làm việc và học tập không lành mạnh,….

Dấu hiệu nhận biết suy nhược thần kinh

Việc nắm được các dấu hiệu nhận biết suy nhược thần kinh sẽ giúp bạn sớm phát hiện bệnh và hỗ trợ tốt cho quá trình điều trị bệnh.

1. Cơ thể mệt mỏi

Mệt mỏi là trạng thái cơ thể thường gặp khi bạn làm việc quá sức hoặc sau thời gian hoạt động liên tục của một ngày, tuy nhiên sau khi được nghỉ ngơi và bổ sung năng lượng cần thiết sẽ giúp bạn nhanh chóng cải thiện được tình trạng sức khỏe. Ngược lại, đối với tình trạng mệt mỏi do suy nhược thần kinh gây nên thì dù người bệnh có nghỉ ngơi và bổ sung dinh dưỡng đầy đủ cũng không làm sức khỏe hồi phục tốt được.

Rất nhiều bệnh nhân đã chia sẻ rằng, khi họ càng nghỉ ngơi, dành nhiều thời gian để ngủ thì càng thấy tình trạng mệt mỏi gia tăng. Tình trạng sức khỏe không ổn định, tinh thần bứt rứt, khó chịu, giấc ngủ bị hạn chế sẽ khiến cho hiệu suất công việc bị giảm nhanh, hoạt động hàng ngày cũng không được đảm bảo. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể xuất hiện thêm các triệu chứng như thở gấp, tim đập nhanh, hồi hộp, tức ngực, dạ dày đau tức,…

2. Rối loạn giấc ngủ, mất ngủ

Một số trường hợp người bệnh sẽ bị mất ngủ, khó ngủ, trằn trọc lâu nhưng không ngủ được hoặc một vài đối tượng sẽ bị rối loạn giấc ngủ như thường mơ gặp ác mộng, tỉnh giấc nhiều lần trong đêm, ngủ không sâu giấc,…Hầu hết ai cũng biết rằng, giấc ngủ đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe cơ thể và não bộ, nó giúp phục hồi các chức năng của cơ thể một cách hiệu quả.

Các chuyên gia nói rằng, bộ não chính là nơi kiểm soát và giúp điều khiển giấc ngủ. Vì thế khi chức năng vỏ não và các trung khu dưới vỏ não bị rối loạn sẽ khiến cho giấc ngủ bị ảnh hưởng, dẫn đến tình trạng khó ngủ kéo dài. Để cải thiện giấc ngủ, đã có rất nhiều người bệnh tìm đến các loại thuốc an thần, thuốc ngủ tuy nhiên hiệu quả mang lại không được như mong muốn, ngược lại còn gây nên nhiều hậu quả không tốt.

3. Rối loạn lo âu

Suy nhược thần kinh có mối quan hệ chặt chẽ và được xem là một biểu hiện của chứng rối loạn lo âu và trầm cảm. Người bệnh sẽ thường xuyên lo lắng, căng thẳng, hồi hộp nhưng không xác định được cụ thể nguyên nhân. Tình trạng này nếu kéo dài và không được kiểm soát kịp thời sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc phải bệnh trầm cảm.

4. Mất tập trung, trí nhớ kém

Khi não bộ bị rối loạn và suy giảm chức năng sẽ làm cho người bệnh khó có thể tập trung vào công việc, học tập hoặc bất kì hoạt động nào. Ngoài ra, trí nhớ của bệnh nhân cũng bị suy giảm đáng kể, hay quên, không ghi nhớ được nhiệm vụ được giao. Tình trạng này sẽ làm giảm hiệu suất công việc, khả năng phát triển của bản thân cũng bị hạn chế, hơn thế còn có nhiều nguy cơ mắc phải các chứng bệnh như Alzheimer, Parkinson,…

5. Ngại giao tiếp, trốn tránh

Căn bệnh suy nhược thần kinh sẽ làm cho não bộ bị mất cân bằng serotonin nên khiến cho người bệnh gặp phải căng thẳng, hồi hộp khi giao tiếp với những người xung quanh, đặc biệt là những nơi đông người. Do đó, bệnh nhân sẽ có xu hướng tự tách biệt bản thân, thu mình lại và né tránh tiếp xúc với người khác. Điều này cũng chính là yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc phải căn bệnh lo âu, trầm cảm.

6. Hoảng loạn

Tình trạng rối loạn lo âu kéo dài khiến cho chứng suy nhược thần kinh trở nên nghiêm trọng, lúc này các cơn hoảng loạn sẽ bắt đầu xuất hiện. Người bệnh thường xuyên cảm thấy sợ hãi, hoang mang tột độ, họ không thể khống chế cảm xúc, tinh thần và những hành động của bản thân. Lúc này hơi thở sẽ nhanh hơn, nhịp tim tăng đột ngột.

7. Một số triệu chứng khác

Bên cạnh những triệu chứng đặc trưng kể trên thì người bệnh suy nhược thần kinh cũng có thể gặp phải các biểu hiện như sau:

• Về tiêu hóa: Chán ăn, ăn không ngon miệng, táo bón, đầy hơi, chướng bụng, buồn nôn,…
• Về thần kinh: Chóng mặt, đau đầu, hoa mắt, cảm giác bị rối loạn.
• Về xương khớp: Thường xuyên đau nhức các cơ, mỏi cổ, đau thắt lưng, đau cột sống,…

Suy nhược thần kinh có nguy hiểm không?

Suy nhược thần kinh tuy không gây ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng của người bệnh nhưng nó sẽ làm suy giảm chất lượng cuộc sống, rối loạn các chức năng của cơ thể. Nếu tình trạng bệnh kéo dài và không được can thiệp kịp thời sẽ gây nên nhiều hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng đến cả sức khỏe thể chất và tinh thần của bệnh nhân.

Một số hậu quả mà chứng suy nhược thần kinh có thể gây ra như:

• Hội chứng kích thích suy nhược: Bệnh nhân sẽ có nhiều khả năng bị kích thích, cảm thấy khó chịu đối với những tiếng động nhỏ. Hơn thế, người bệnh cũng sẽ dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi, đau nhức liên tục trong khoảng 3 tháng và dù có nghỉ ngơi cũng không thuyên giảm.
• Rối loạn thực vật và nội tạng đa dạng: Người bệnh sẽ dễ xuất hiện các triệu chứng như đau tim, đánh trống ngực, hạ huyết áp, ra nhiều mồ hôi, mạch không ổn định, rối loạn thân nhiệt, đối với nam giới sẽ bị liệt dương, nữ giới sẽ bị rối loạn kinh nguyệt.
• Nguy cơ mắc phải các chứng bệnh về tâm thần: Người bệnh sẽ thường xuyên lo lắng, buồn bã, chán nản, hồi hộp, mất tập trung, không muốn giao tiếp với những người xung quanh, lâu dần sẽ dẫn đến rối loạn lo âu, trầm cảm.

Cách điều trị và phòng ngừa suy nhược thần kinh bạn nên biết

Suy nhược thần kinh được biểu hiện bởi rất nhiều các triệu chứng và hiện vẫn chưa có bất kì loại thuốc nào được công nhận về hiệu quả đặc trị cho vấn đề này. Các phương pháp điều trị chủ yếu tập trung vào việc thay đổi thói quen ăn uống, sinh hoạt của người bệnh và giải quyết các vấn đề tâm lý mà họ đang gặp phải. Tuy nhiên, trong một số trường hợp cần thiết, các bác sĩ cũng sẽ cân nhắc kê thêm những loại thuốc hỗ trợ kiểm soát các triệu chứng bệnh.

1. Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý

Chế độ ăn uống hàng ngày cũng đóng vai trò quan trọng đối với sức khỏe thể chất và tinh thần của con người. Việc có được một thực đơn ăn uống khoa học và lành mạnh sẽ giúp cho các triệu chứng của suy nhược thần kinh được thuyên giảm nhanh chóng.

• Chú ý xây dựng chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng, bổ sung đa dạng các nhóm chất, ăn nhiều rau xanh, hoa quả, trái cây để tăng cường sức đề kháng.
• Người bệnh suy nhược thần kinh nên tập trung bổ sung đầy đủ hàm lượng vitamin như vitamin B1, B2, C,..để thúc đẩy quá trình trao đổi chất diễn ra trong cơ thể, giảm bớt các triệu chứng mệt mỏi.
• Bên cạnh đó, các nguyên tố vi lượng như canxi cũng rất cần thiết cho sức khỏe của xương, răng, hỗ trợ tốt cho hoạt động đông máu và giúp ích cho hoạt động của hệ thần kinh, tim mạch, đồng thời duy trì sức khỏe cho cơ bắp.
• Hạn chế sử dụng các thực phẩm đóng gói, đồ ăn chế biến sẵn chứa nhiều chất bảo quản, chất phụ gia có hại.
• Tránh sử dụng rượu bia, thuốc lá, các chất kích thích hoặc chất gây nghiện sẽ làm suy giảm chức năng của hệ thần kinh.

2. Thay đổi lối sống tích cực

Song song với việc xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh thì người bệnh suy nhược thần kinh nên nhanh chóng thay đổi lối sống của mình, hạn chế các thói quen xấu để tình trạng bệnh được cải thiện tốt hơn.

• Thường xuyên rèn luyện thể dục thể thao, dành ra khoảng 30 phút mỗi ngày để vận động, tập luyện các bộ môn đơn giản sẽ giúp tăng cường sức khỏe, đẩy lùi bệnh tật. Tùy vào sức khỏe, độ tuổi và thời gian của mỗi người mà bạn có thể lựa chọn các bộ môn như yoga, ngồi thiền, đi bộ, chạy bộ, đạp xe đạp,….
• Giữ tinh thần thoải mái, tránh áp lực, căng thẳng kéo dài.
• Sắp xếp công việc hợp lý, nên lên kế hoạch cụ thể cho từng công việc, tránh làm việc quá sức. Người bệnh nên dành thời gian để nghỉ ngơi và thư giãn sau những giờ làm việc căng thẳng.
• Nhờ đến sự hỗ trợ và giúp đỡ của những người thân bên cạnh, tích cực tham gia các hoạt động yêu thích để thư giãn đầu óc, cân bằng cảm xúc tốt hơn.

3. Sử dụng thuốc

Suy nhược thần kinh có mối liên quan mật thiết, thậm chí nó còn được xem là biểu hiện của rối loạn lo âu và trầm cảm. Do đó, trong một số trường hợp cần thiết, người bệnh sẽ được chỉ định sử dụng một số loại thuốc chống trầm cảm, lo âu để kiểm soát tốt các triệu chứng của bệnh. Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể được sử dụng các loại thuốc điều hòa nhịp tim, thuốc giảm đau, thuốc ngủ, thuốc an thần,…theo chỉ định của bác sĩ.

Tuy nhiên, các loại thuốc này chỉ được áp dụng trong thời gian ngắn để làm dịu những triệu chứng gây khó chịu. Nếu người bệnh lạm dụng quá nhiều hoặc không tuân thủ đúng theo hướng dẫn của chuyên gia sẽ gây nên nhiều hậu quả nguy hiểm, gia tăng nguy cơ gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn.

Bài viết trên đây đã giúp cho bạn đọc biết thêm một số thông tin về chứng suy nhược thần kinh. Tuy căn bệnh này không đe dọa trực tiếp đến tính mạng con người nhưng sẽ làm ảnh hưởng đến cuộc sống, sinh hoạt hàng ngày của người bệnh. Vì thế bạn cần chú ý để phát hiện sớm và áp dụng các biện pháp can thiệp kịp thời để hạn chế các hậu quả nguy hiểm.