Cách chung sống với căn bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế

Để chung sống với bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế là việc không hề dễ dàng bởi người bệnh cần phải đấu tranh với chính mình. Bản thân người bệnh cần có sự quyết tâm cố gắng, thực hiện đúng theo phác đồ điều trị của bác sĩ và thay đổi chế độ sống lành mạnh hơn để kiểm soát bệnh hiệu quả nhất.

Cách chung sống với bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế

Luôn bị kiểm soát bởi những suy nghĩ, hành vi theo hướng cưỡng chế là một trong những biểu hiện của chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế. Hầu hết các hành vi mang tính cưỡng chế này chỉ xoay quanh các vấn đề trong cuộc sống như rửa tay quá mức, luôn ám ảnh sự sạch sẽ và cần sắp xếp logic hay nghi ngờ về những tai họa nhưng lại gây ra rất nhiều ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, tinh thần của người bệnh.

Cuộc sống của những người mắc bệnh này luôn trong một vòng xoáy luẩn quẩn về những hành vi cưỡng chế của bản thân bởi họ không thể kiểm soát được chính mình. Mặc dù đôi khi chính bản thân họ có thể nhận ra rằng những suy nghĩ, hành vi của họ là vô lý nhưng vẫn không thể nào ngăn chặn được các hành vi, suy nghĩ của chính mình. Một số những người khác cho rằng các hành vi của họ là đúng đắn những khi thực hiện xong họ cũng chỉ thấy giảm sự lo âu chứ không hề vui thích.

Những ám ảnh cưỡng chế quá mức khiến họ gặp rất nhiều khó khăn trong cuộc sống, tuy nhiên điều này không có nghĩa là họ trở thành một người vô ích. Kiểm soát sớm các triệu chứng và học cách chung sống với bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế sẽ giúp người bệnh nâng cao chất lượng cuộc sống hơn mỗi ngày.

Luôn tuân thủ chỉ định từ bác sĩ

Nguyên tắc hàng đầu muốn điều trị và sống chung với căn bệnh này, bệnh nhân cần tuyệt đối tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Người bệnh cần hợp tác với bác sĩ chủ trị về các dùng thuốc, thời điểm dùng thuốc, liều lượng dùng hằng ngày để đảm bảo bệnh tiến triển theo đúng dự định của bác sĩ. Trong suốt thời gian điều trị, bệnh nhân tuyệt đối không được tự ý tăng/ giảm liều dùng hay sử dụng thêm bất cứ loại thuốc nào khác nếu không có chỉ định từ bác sĩ.

Không chỉ với việc dùng thuốc, bệnh nhân cũng cần hợp tác trong việc trị liệu với bác sĩ tâm lý. Việc trị liệu là rất cần thiết để kiểm soát các hành vi, nhận thức không đúng đắn của bản thân. Đồng thời các bác sĩ cũng sẽ hướng dẫn bệnh nhân cách làm thế nào để giải tỏa những lo âu, căng thẳng quá mức khi không được thực hiện những hành vi cưỡng chế của bản thân.

Càn biết rằng cả việc dùng thuốc và trị liệu tâm lý đều không thể đảm bảo điều trị hết bệnh hoàn toàn bệnh nhưng vẫn cần tiến hành áp dụng để ngăn ngừa các biến chứng khác xuất hiện. Các bác sĩ cũng khuyến khích bệnh nhân đưa gia đình hoặc người thân đang chung sống cùng tham gia các buổi trị liệu để có cách kiểm soát tốt hơn.

Thực sự quyết tâm trong điều trị

Bản thân người bệnh cần thực sự hiểu được tình trạng của bản thân và quyết tâm trong điều trị thì mới thực sự có hiệu quả. Một số bệnh nhân có niềm tin rằng nỗi ám ảnh của họ là đúng đắn và không có niềm tin vào bác sĩ. Điều này khiến họ không chấp nhận điều trị hoặc điều trị cho có, không thực sự phối hợp hay hợp tác với những hướng dẫn điều trị chuyên môn. Đây là nguyên nhân hàng đầu khiến kết quả điều trị không đạt đúng dự kiến của bác sĩ.

Để bản thân người bệnh hiểu rõ về bệnh OCD, gia đình cần giải thích rõ ràng cho bệnh nhân hoặc có thể tiến hành trị liệu tâm lý trước. Tuy nhiên cũng không nên ép buộc bệnh nhân phải hiểu hay phải điều trị mà cần để họ thực sự hiểu và chủ động muốn trị bệnh. Chỉ khi bệnh nhân thực sự sẵn sàng tiếp nhận điều trị thì mới thực sự đem lại kết quả tốt nhất.

Tránh xa bia rượu hay các chất kích thích

Rất nhiều người bệnh chọn cách kiểm soát những hành vi, suy nghĩ cưỡng chế của bản thân bằng các tìm đến bia rượu và các chất gây nghiện, tuy nhiên điều này lại gây tác dụng phụ ngược lại. Ở một thời điểm nào đó khi sử dụng các chất kích thích người bệnh sẽ cảm thấy nỗi căng thẳng lo lắng của bản thân biến mất, nhưng nếu vượt quá mức cơ bản thì dễ khiến các triệu chứng này bùng nổ mạnh hơn.

Đặc biệt ở những bệnh nhân bị OCD dạng không có hành vi cưỡng chế mà chỉ có trong nhận thức, có ham muốn tình dục thì việc sử dụng các chất kích thích có thể khiến họ thực sự thực hiện các hành vi này do không còn đủ tỉnh táo để kiểm soát bản thân. Kết quả là họ có thể thực sự thực hiện các hành vi hiếp dâm hoặc tấn công người khác, thậm chí là có mức độ cao hơn.

Mặt khác các chất kích thích như bia rượu hay các chất gây nghiện có thể ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh trung ương và tổn hại cả đến sức khỏe thể chất. Do đó để chung sống với bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế bệnh nhân cần tuyệt đối tránh xa những thứ này.

Để chung sống với bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế nên ngủ đủ giấc

Thiếu ngủ sẽ làm tâm trạng căng thẳng mệt mỏi tăng cao đồng thời sức khỏe tinh thần cũng giảm sút. Do đó nếu các suy nghĩ và hành vi nếu không được thực hiện sẽ càng làm tinh thần sa sút, căng thẳng không thể kiểm soát được. Các bác sĩ cũng luôn khuyến khích bệnh nhân phải coi trọng giấc ngủ hằng ngày. Trong trường hợp bệnh nhân bị rối loạn giấc ngủ kéo dài sẽ được chỉ định dùng thuốc an thần để cải thiện nhưng chỉ được dùng trong thời gian ngắn.

Bên cạnh đó người bệnh cũng có thể cải thiện giấc ngủ qua một số biện pháp đơn giản sau đây

• Tắm với nước ấm mỗi tối trước khi đi ngủ
• Xông hơi tinh dầu sẽ giúp cơ thể thư giãn và ngủ ngon giấc hơn
• Đảm bảo không gian yên tĩnh trước khi đi ngủ, tránh tiếng ồn
• Nghe nhạc nhẹ trước khi đi ngủ cũng là cách nâng cao chất lượng giấc ngủ

Giải quyết các vấn đề khiến bạn lo lắng

Thay vì cứ mãi suy nghĩ đến việc phải rửa tay hãy nghĩ xem đã đóng cửa chưa, bạn hãy cố gắng tập trung dồn suy nghĩ đến một công việc quan trọng khác. Tất nhiên trong thời gian đầu rất khó để bệnh nhân có thể bỏ qua những chú ý của mình để tập trung làm các công việc khác. Vì vậy bạn có thể học cách hít thở sâu, bình tĩnh, tự trấn an chính mình rằng điều đó hoàn toàn ổn. Khi biết cách tập trung và dồn tâm trí hoàn toàn vào việc khác sẽ làm bạn quên đi những ham muốn không phù hợp của bản thân.

Bạn phải tin tưởng vào chính bản thân và tự trấn an mình để thực hiện được điều này. Chẳng hạn nếu bị ám ảnh nghi ngờ, bạn hãy luôn ghi lại hành trình các công việc mới thực hiện. Nếu đã tắt bếp thì hãy tick lại, nếu đã đóng cửa cũng ghi vào, ghi đã có kết quả rõ ràng sẽ giúp bạn tập trung làm các công việc khác hơn. Nếu đã dọn nhà cửa rồi thì đánh dấu lại. Bạn cũng nên học cách viết lại cảm xúc của mình hằng ngày để có thể kiểm soát tốt hơn.

Luôn lạc quan dù chung sống với bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế

Thống kê cho thấy hầu hết những bệnh nhân OCD thường dễ kèm theo những rối loạn tâm thần khác như trầm cảm hay rối loạn lo âu, điều này sẽ càng làm trầm trọng hơn tình trạng bệnh. Do đó người bệnh cần luôn hướng đến những điều lạc quan, vui vẻ, thay đổi lối sống tích cực hơn để hỗ trợ quá trình điều trị được rút gọn và đạt những kết quả tốt nhất.

Một số cách để bệnh nhân biết cách giải tỏa cảm xúc và giảm lo âu hiệu quả như

• Học yoga, thiền là những liệu pháp giúp giải tỏa lo âu căng thẳng cực kỳ hiệu quả. Bệnh nhân có thể học cách hít thở sâu ổn định tâm trạng từ các liệu pháp này và thực hành ngay khi cảm thấy căng thẳng quá mức hay xuất hiện các triệu chứng
• Chia sẻ với người thân về vấn đề của bản thân. Nhiều người thường tự giữ trong lòng những nỗi ám ảnh của bản thân nên khiến cho tinh thần luôn trong trạng thái căng thẳng mệt mỏi và dễ dẫn đến các vấn đề tâm lý khác. Vì vậy hãy chia sẻ với gia đình hay những người thân thiết về cảm xúc của bản thân và nhờ họ giúp đỡ. Khi chia sẻ nói ra với ai đó cũng sẽ giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn.
• Lắng nghe lời khuyên từ người khác. Hầu hết bệnh nhân OCD thường có một sự nghi ngờ quá mức, thậm chí mặc dù có thể họ sẽ xin lời khuyên từ người khác nhưng thực tế họ sẽ không tin tưởng vào lời khuyên này. Bệnh nhân cần học cách lắng nghe và tin tưởng, lời khuyên từ những người xa lạ thường giúp ích rất nhiều cho bệnh nhân
• Nghe nhạc hay làm các công việc yêu thích
• Xem những bộ phim hài hước
• Làm bạn với những người tích cực

Tập luyện thể dục thể thao mỗi ngày

Thể dục thể thao hằng ngày không chỉ là biện pháp giúp nâng cao sức khỏe mà còn là phương pháp tuyệt vời để nâng cao sức khỏe của cả thế chất và tinh thần. Các nghiên cứu đã chứng minh, việc luyện tập thể dục có thể làm giải phòng những năng lượng tiêu cực, giảm bớt cảm giác lo lắng căng thẳng và hấp thụ ngược lại những năng lượng tích cực hơn.

Khi tinh thần ở trạng thái thoải mái sẽ đồng nghĩa với việc tiếp nhận điều trị đạt kết quả tốt hơn, giảm những cảm xúc lo âu căng thẳng quá mức. Chỉ cần dành thời gian đi bộ 30 phút mỗi ngày, tham gia các bộ môn như bơi lội, đạp xe hay những bộ môn cần sự tương tác kết nối cao để tăng các kỹ năng xã hội.

Tốt nhất với các hoạt động của bệnh nhân nên tham khảo với các bác sĩ chuyên môn để được hỗ trợ sắp xếp các chương trình phù hợp nhất. Gia đình cần tham gia hỗ trợ vào các hoạt động này để giúp bệnh nhân sớm hòa nhập và tham gia các hoạt động cộng đồng cơ bản nhất.

Trên thực tế những bệnh nhân OCD nói chung đều được đánh giá là những người vô cùng cầu toàn và cẩn thận, vì thế họ dễ dàng thành công trong rất nhiều công việc. Nếu biết tận dụng lợi thế của mình về sự cẩn thận ở một mức độ nào đó thì bệnh nhân có thể hoàn toàn sống và làm việc như những người bình thường, thậm chí có thể đạt kết quả cao trong rất nhiều lĩnh vực.

Để chung sống với bệnh rối loạn ám ảnh cưỡng chế dù rất khó khăn nhưng vẫn hoàn toàn có thể giải quyết được nếu bệnh nhân thực sự quyết tâm và hợp tác với bác sĩ điều trị. Phát hiện đồng thời tiến hành điều trị bệnh sớm là nguyên tắc hàng đầu để sớm kiểm soát bệnh và giúp bệnh nhân có chất lượng cuộc sống ổn định hơn mỗi ngày.