Hội chứng ám ảnh tình yêu: Nguyên nhân, biểu hiện và hướng điều trị

Hội chứng ám ảnh tình yêu nghe thì có vẻ kỳ lạ nhưng đây hoàn toàn là một bệnh lý có thật và cũng đang rất nhiều người gặp phải. Đây là một dạng rối loạn tâm thần nghiêm trọng mà người bệnh có xu hướng “cuồng” yêu, muốn kiểm soát tình yêu đó quá mức không thể nào cưỡng lại được.

Hội chứng ám ảnh tình yêu và câu chuyện đằng sau

Hội chứng ám ảnh tình yêu thường được xếp vào nhóm những ám ảnh kỳ lạ nhất bởi tính yêu luôn là một thứ gì đó rất tuyệt vời, nó đem đến hạnh phúc, sự thăng hoa, niềm vui chứ không phải là sự ám ảnh, sợ hãi. Một tên gọi khác mà nhiều người thường gọi về hội chứng này là “cuồng yêu”, tức yêu đến điên loạn, yêu không thể kiểm soát được chính mình và tất cả mọi suy nghĩ, hành động đều bị chi phối bởi tình yêu mà họ cho là đúng đắn, là chân ái.

Hội chứng này có tên khoa học Adele – được bắt nguồn từ mối tình bi thảm của Adele Hugo – vị tiểu thư quyền quý nhà đại văn hào người Pháp Victor Hugo cùng thiếu tá người Anh – Albert Pinson. Adele Hugo vốn là cô tiểu thư có dung mạo xinh đẹp, tài giỏi, thích chơi đàn piano và có một trái tim thuần khiết lãng mạn, luôn muốn yêu và được yêu.  Năm 16 tuổi, cô đem lòng yêu Auguste Vacquerie nhưng lại không thể kết hôn do chưa đủ tuổi nên hai người đã chia tay sau đó không lâu.

Đến năm 21 tuổi, Adele cùng gia đình thuyên chuyển đến đảo Jersey. Chính tại nơi này cô đã gặp và đem lòng yêu say đắm  Albert Andrew Pinson — một sĩ quan quân đội Anh và những nguồn bi kịch của cuộc đời cô cũng bắt nguồn từ đây. Cô và anh đã yêu say đắm nhau ngay từ lần gặp đầu tiên, thế nhưng chỉ 4 năm sau, Andrew Pinson phải thuyên chuyển công tác tới Bedfordshire. Vấn đề khoảng cách cùng với việc bị gia đình Victor Hugo ngăn cản khiến tình cảm của Andrew Pinson nhưng Adele không chấp nhận được điều đó mà càng trở nên điên dại, cuồng si về tình yêu hơn.

Mặc cho Andrew Pinson từ chối, Adele vẫn bám theo anh đến mọi vùng đất, không ngừng tìm cách liên hệ gặp gỡ với anh nhưng đều bị từ chối. Andrew Pinson chỉ liên lạc với Adele duy nhất một lần và cũng không chịu gặp gỡ. Thậm chí Adele còn phải giả trai, không ngừng viết nhật ký và lang bạt đi khắp nơi để đi tìm kiếm thông tin về người mình yêu.

Đến năm 1896, Andrew Pinson chính thức kết hôn khiến Adele càng trở nên tuyệt vọng, cô không còn trở lại Pháp mà đi lang thang khắp nơi, dù gia đình đã tìm mọi cách nhưng không nào tìm kiếm được thông tin của cô. Một thời gian sau cô được tìm thấy đang lang thang tại Barbados trong trạng thái rách rưới, lem luốc, tự nói chuyện với chính mình, bắt mọi người gọi mình là “bà Pinson”,  không còn là hình ảnh của một nàng tiểu thư quyền quý sang trọng ngày nào.

Dù đã nhanh chóng được một người phụ nữ Barbados gốc Phi tốt bụng đưa cô về với gia đình ở Paris nhưng nàng vẫn không thể trở lại là một cô gái xinh đẹp vui vẻ ngày nào. Những dấu hiệu tâm thần của cô ngày càng nặng hơn, tách biệt bản thân với mọi người, không nói chuyện với ai, bỏ ăn, xuất hiện nhiều ảo giác , tìm cách tự tử và ngày càng trở nên suy kiệt. Dù đã tìm mọi cách giúp con nhưng cuối cùng gia đình đại thi hào Victor Hugo vẫn phải đưa cô vào trại thương điện cho nhà giàu.

Adele chết năm 85 tuổi trong nhà thương điên với một trái tim vẫn hướng về một mối tình dang dở mà không được hồi đáp. Khái niệm hội chứng ám ảnh tình yêu hay hội chứng Adele chính là được bắt nguồn từ câu chuyện buồn này. Chuyện tình của Adele Hugo cũng được dùng làm tư liệu cho bộ phim “The Story of Adele H.” đẫm nước mắt được sản xuất năm 1975 và đã dành được rất nhiều giải thưởng điện ảnh.

Nguyên nhân của hội chứng ám ảnh tình yêu

Tình yêu là một thứ rất đặc biệt, nó có thể chuyển biến từ một người xấu dần tốt hơn nhưng nó cũng có thể làm một người hiền lành, vui vẻ trở nên điên cuồng vì nó. Thống kê cho thấy có rất nhiều trường hợp gặp các vấn đề tâm lý như trầm cảm, rối loạn lo âu hay thậm chí là tâm thần nặng liên quan đến tình yêu.

Rất khó để nói chính xác liệu đâu là nguyên nhân khiến một người trở nên ám ảnh bởi tình yêu vì mỗi người đều có một suy nghĩ, một tâm lý khác nhau. Có những người dù kết thúc một tình yêu đau khổ nhưng vẫn có thể vực dậy được, họ có thể nhanh chóng thích nghi để tìm một tình yêu mới mà không mãi sống quá khứ. Mặt khác lại có những người yêu quá nhiều, yêu quá sâu đậm khiến họ không thể thoát ra được hình bóng cũ.

Hội chứng ám ảnh tình yêu có thể họ yêu quá nhiều, người bệnh đặt trọn niềm tin, đặt cược tất cả những gì mình có vào tình yêu, sẵn sàng cho đi mà không cần nhận lại. Tình yêu của đối phương chính là thứ dưỡng chất nuôi dưỡng tâm hồn họ và khi chất đó mất đi thì tâm hồn họ cũng dần khô kiệt, Khi đã quá tin vào một thứ, quá thích một người họ sẽ không thể mở cửa trái tim một lần nữa để đón nhận những người mới.

Tính yêu có thể làm con người ta trở nên mù quáng, trái tim dần lấn lướt lý trí. Khi yêu một người, cho dù những người xung quanh có nói gì, có làm gì kể cả cha mẹ có ngăn cấm bao nhiêu thì trong trái tim họ vẫn cho là mình đúng. Vì họ đã đặt tất cả niềm tin vào tình yêu “chân chính” của mình nên khi bị phản bội họ sẽ càng trở nên điên cuồng hơn, phải làm tất cả mọi cách để chứng minh cho mọi người thấy là họ đã đúng.

Đối với nhiều người, tình yêu có thể là sự tôn thờ. Bởi khi tôn thờ một điều gì đó, chẳng hạn như tín ngưỡng, chúng ta thường lấy đó làm hy vọng, làm niềm tin, chờ đợi một điều diệu kỳ, cố gắng làm tất cả mọi thứ cho tín ngưỡng hoàn hảo của mình. Đôi lúc tình yêu cũng như thế, chúng ta không thể biết rằng người đó có thực sự yêu mình không nhưng vẫn không ngừng làm tất cả mọi thứ, cho dù có điên rồi thế nào để xác định được niềm tin của bản thân.

Sự điên cuồng bất chấp ở những người mắc hội chứng ám ảnh tình yêu thực chất cũng chỉ hy vọng muốn người đó nhớ tới mình, nghĩ về mình. Tuy nhiên những biện pháp này thường sẽ phản tác dụng và khiến họ càng trở nên điên cuồng tìm mọi cách, cho dù phải làm hại chính mình.

Những người yêu nhiều hơn thường là những người dễ bị hội chứng ám ảnh tình yêu. Mặt khác những người luôn khao khát được yêu, những người thiếu tình yêu khi bỗng cảm nhận được hơi ấm từ đối phương cũng rất dễ trở nên ám ảnh bởi tính yêu. Ngoài ra những người có tính kiểm soát mạnh, những người luôn đề cao sự hoàn hảo, có tính tự tôn cao cũng thường khiến tình yêu trở thành địa ngục của chính mình.

Bên cạnh đó hội chứng Adele cũng thường xảy ra ở những người đã chia tay. Bởi tính chiếm hữu quá mạnh khiến đối phương trở nên sợ hãi, tìm cách tránh né, chia tay. Và lúc này các triệu chứng điên cuồng của họ bắt đầu bùng phát để níu kéo lại mối tình mà họ tôn thờ. Đồng thời tỷ lệ nữ giới gặp vấn đề này thường cũng cao hơn hẳn nam giới.

Biểu hiện hội chứng Adele

Hội chứng ám ảnh tình yêu thường có các triệu chứng giống trầm cảm và rối loạn lo âu. Mọi suy nghĩ, hành động, cử chỉ của họ đều bị chi phối bởi thứ gọi là tình yêu. Tuy nhiên thứ mà họ gọi là tình yêu không còn chỉ đơn giản là sự nhớ nhung, thương yêu, hạnh phúc mà là ham muốn được kiểm soát, khao khát, ám ảnh cuồng điên.

Một số triệu chứng điển hình của hội chứng này như

• Luôn khao khát được ở gần, được gặp mặt, được biết người đó đang làm gì, đang ở với ai
• Không thể làm được việc gì do luôn chỉ nghĩ về người đó, nghĩ về tinh yêu của mình, sẵn sàng bỏ việc hoặc trở nên tức giận với bất cứ ai, ngoại trừ người mà họ yêu
• Luôn tìm cách tiếp cận, ở bên người mà họ yêu, cho dù bị chối bỏ, chán gét hay phũ phàng họ cũng không quan tâm
• Tính cách thay đổi, ngày càng trở nên điên cuồng, dễ bị kích động không thể kiểm soát được trừ 1 người
• Khi còn yêu họ sẽ luôn muốn tham gia vào tất cả mọi sự kiện, câu chuyện hay cuộc sống hằng ngày của đối phương, đôi lúc có thể trở nên kích động nếu thấy người yêu đang đi cùng hay nói chuyện với bạn khác giới. Tuy nhiên nếu bị chia tay họ sẽ cố gắng làm mọi cách để níu kéo
• Ngủ không ngon, hay mơ về đối phương nhưng cũng rất dễ gặp ác mộng về việc người đó phản bội mình
• Sẵn sàng làm tất cả mọi thứ mà đối phương đề nghị, kể cả những điều sai trái
• Cố gắng làm mọi cách để đối phương chú ý đến, cho dù những cách họ làm khiến người họ yêu khiếp sợ, chẳng hạn dọa tử tự hoặc thực sự tự tử để mong tình yêu trở về
• Trở nên hoang tưởng, luôn cho rằng cuộc tình của bản thân viên mãn và hạnh phúc
• Ngày càng xa rời thực tế, không còn biết mình là ai mà chỉ luôn mải mê theo một người không còn tình cảm và mộng tưởng về hạnh phúc không có thực
• Hy vọng hão huyền, không tin tưởng vào bất cứ ai, không lắng nghe lời khuyên của những người xung quanh và có thể cho rằng đó là người xấu, ghen tị với hạnh phúc của họ, thậm chí nếu bị kích động người bệnh có thể đánh mắng những người đã cho họ lời khuyên, kể cả là bố mẹ
• Luôn cố gắng tìm thông tin của người yêu, sẵn sàng bỏ ra hết những gì mà họ có
• Khi những gì họ làm đã được người yêu chú ý họ sẽ cảm thấy hạnh phúc, vui vẻ tuy nhiên rất khó để quay lại trạng thái bình thường như trước nên chỉ làm đối phương sợ hãi hơn
• Nếu biết đối phương đã có người yêu mới, họ có thể làm mọi cách để làm đối phương chia tay, kể cả các việc có thể nguy hiểm cho tính mạng
• Sức khỏe ngày càng suy kiệt, cân nặng xuống dốc, ngày càng trở nên xộc xệch nhếch nhác, không còn quan tâm đến bản thân mà chỉ muốn làm mọi cách để người ấy quay trở về bên mình.

Đôi lúc những hành động của họ có ích trong việc níu kéo người kia quay trở lại, chẳng hạn như đe dọa tự tử hay thực sự làm cách hành động khiến bản thân đau đớn như rạch tay, đập đầu vào tường,.. để hy vọng người kia chú ý đến mình. Khi các nỗ lực của họ đều thất bại, cảm thấy không còn hy vọng thì người bệnh thường sẽ tự tử.

Hướng điều trị hội chứng ám ảnh tình yêu

Hội chứng ám ảnh tình yêu là một dạng rối loạn tâm thần cực kỳ nguy hiểm bởi không chỉ làm hại đến bản thân họ mà còn có thể ảnh hưởng đến cả tính mạng của những người xung quanh. Bản thân người bệnh đôi khi không chỉ muốn tự tử đơn thuần mà còn muốn được chết cùng người yêu hoặc làm hại người yêu hiện tại của người ấy vì bệnh nhân cho rằng vì sự xuất hiện của cô ta/ anh ta mà đối phương mới không quay lại với mình.

Bản thân người bệnh rất khó để nhận biết được rằng bản thân đang có vấn đề mà luôn cho rằng mình đúng đồng thời cảm xúc của họ rất khó kiểm soát, khó tác động trừ người mà họ yêu. Do đó gia đình và những người thân khi phát hiện những triệu chứng bất thường này cần phải tìm mọi cách, kể cả cưỡng chế để đưa bệnh nhân đến bệnh viện thăm khám càng sớm càng tốt.

Điều trị y khoa

Gia đình có thể đưa người bệnh đến một số bệnh viện có chuyên khoa tâm thần để thăm khám và kiểm tra toàn diện. Tùy tình trạng sức khỏe của bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định một số thuốc an thần, thuốc giảm lo âu để kiểm soát cảm xúc, giảm các hành vi quá khích của bệnh nhân cũng như giúp bệnh nhân ngủ ngon để tỉnh táo hơn. Thông qua đó người bệnh có thể bình tĩnh hơn để lắng nghe lời khuyên từ cha mẹ hay những người xung quanh.

Tuy nhiên cần chú ý rằng hội chứng ám ảnh tình yêu không thể điều trị khỏi bằng thuốc mà chỉ là biện pháp tạm thời để kiểm soát bệnh nhân. Nếu nhận thấy các triệu chứng quá nặng, người bệnh không thể kiểm soát được, có nguy cơ làm hại những người xung quanh, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân điều trị nội trú tại bệnh viện để có các biện pháp hỗ trợ kịp thời, tránh các hệ lụy xấu có thể xảy ra.

Trị liệu tâm lý

Trị liệu tâm lý chính là biện pháp được hướng đến cho những bệnh nhân mắc phải hội chứng Adele. Mục đích chính của phương pháp này là giúp bệnh nhân hiểu về vấn đề của bản thân là sai trái, định hình được cảm xúc, trở về với thực tại và tìm lại chính mình. Nhà trị liệu sẽ trò chuyện cùng bệnh nhân để tìm được căn nguyên vấn đề và đưa ra hướng giải quyết tích cực nhất để gỡ được nút thắt trong tâm trí người bệnh, loại bỏ được sự ám ảnh về tình yêu với một ai đó.

Tuy nhiên không hề dễ dàng để trị liệu tâm lý cho những người đang bị ám ảnh quá mức về tính yêu bởi tâm trạng người bệnh rất dễ bị kích động, nếu nhà trị liệu nói về vấn đề gì đó ảnh hưởng đến niềm tin mà họ tôn thờ, họ sẽ cực kỳ tức giận và không hợp tác với các chuyên gia.

Nhà trị liệu cần thực sự kiên trì để kết nối được với bệnh nhân, hiểu được họ cần gì, muốn gì. Các biện pháp trị liệu cũng nhằm tìm hiểu về đối phương để nhận định liệu đó là một tình yêu chân thành, tốt đẹp hay sai trái. Cần phải hiểu rõ điều này các chuyên gia tâm lý mới thực sự có thể tìm cách giúp đỡ bệnh nhân thoát ra khỏi bóng đen về thứ gọi là “tình yêu cuồng điên” này.

Quá trình trị liệu có thể kéo dài vàng tháng, thậm chí là cả năm để đảm bảo bệnh nhân thực sự ổn, có thể đối mặt được với người họ từng cho là tất cả một cách bình thường mà không trở nên phát cuồng hay có các hành động quá khích. Để làm được điều này cần có sự cố gắng rất nhiều của cả nhà trị liệu và bệnh nhân.

Các biện pháp hỗ trợ khác

Thực tế trị liệu tâm lý hay dùng thuốc đều chỉ là biện pháp hỗ trợ, quan trọng nhất chính là bệnh nhân. Với các vấn đề tâm bệnh chỉ bệnh nhân mới có thể giúp đỡ được mình. Các bác sĩ đóng vai trò giống như một tấm bản đồ chỉ lối còn việc đi đường tắt, đi vào đường cụt hay đi đường chính lại hoàn toàn phụ thuộc vào bệnh nhân. Chỉ khi bệnh nhân thực sự trung thực, chân thành chia sẻ các vấn đề của bản thân thì các bác sĩ, chuyên gia mới có thể hỗ trợ.

Bên cạnh việc điều trị cùng bác sĩ, người bệnh cũng nên thực hiện các biện pháp sau để tinh thần sớm trở về trạng thái ổn định

• Thực hành thiền mỗi ngày sẽ tinh tinh thần trở về trạng thái cân bằng, thanh lọc những điều tiêu cực để hấp thụ lại những năng lượng tích cực từ vũ trụ
• Dọn dẹp những những gì liên quan đến người cũ để bắt đầu lại một cuộc sống hạnh phúc hơn
• Chia sẻ những vấn đề với bạn bè hay những người thân thiết nhất, hãy xin những lời khuyên ngay từ khi cần thiết
• Vượt qua cái bóng tâm lý về một mối tình dang dở đôi khi là một chuyện không dễ dàng, bạn có thể xem xét thử chuyển nơi ở để tránh nhìn thấy những hình ảnh về người từng thương có thể khiến bạn không thể dứt bỏ được
• Viết nhật ký mỗi ngày để giải tỏa những khó khăn trong lòng
• Tìm kiếm những công việc mới, những điều mới thú vị hơn để quên đi những nỗi buồn trước đó
• Đi du lịch, tìm đến những vùng đất mới, thực hiện những mong ước từng có của bản thân để tìm lại chính mình

Hội chứng Adele là một bệnh lý nguy hiểm và cũng không hề dễ dàng bị điều trị. Khi bị ám ảnh bởi điều gì, họ thường trở nên rất cố chấp, đặc biệt là với một tình yêu đã từng làm cho họ hạnh phúc. Gia đình, người thân cần luôn bên cạnh động viên, giúp đỡ người bệnh cùng đi qua giai đoạn khó khăn này, ngăn chặn trường hợp họ có thể tự làm hại bản thân.

Tình yêu là một thứ đầy ma mị và có thể là thần dược hay độc dược tùy thuộc vào cách mà chúng ta đón nhận. Bất cứ ai cũng có thể mắc hội chứng ám ảnh tình yêu, vì thế không nên chủ quan coi thường căn bệnh này. Nếu cảm thấy bản thân ngày càng có những vấn đề khó nói, thay vì tự mình giải quyết hãy tìm đến sự giúp đỡ từ những người xung quanh hay gặp chuyên gia tâm lý để được hỗ trợ càng sớm càng tốt.