Thực Trạng Nghiện Game Online: Dấu Hiệu Và Giải Pháp Khắc Phục

Nghiện game online đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công nhận là bệnh tâm thần chính thức cần phải được thăm khám và điều trị y tế. Tuy nhiên, những hiểu biết của cộng đồng về bệnh lý này còn hạn chế. Hậu quả là gây ra những tình huống đáng tiếc và để lại hậu quả không thể khắc phục.

Nghiện game là gì? Thực trạng nghiện game online tại Việt Nam

Nghiện game là một dạng rối loạn tâm thần xảy ra chủ yếu ở trẻ vị thành niên và người trẻ tuổi với biểu hiện điển hình là không thể kiểm soát cảm giác thèm muốn chơi game. Người nghiện game thường ưu tiên việc chơi game hơn so với việc học, nghề nghiệp, các mối quan hệ và đặc biệt dành nhiều thời gian trong ngày để chìm đắm trong các thể loại trò chơi trực tuyến.

Nghiện game online đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) xác định là bệnh tâm thần và chính thức được bổ sung trong danh sách cập nhật phân loại bệnh quốc tế (ICD) từ tháng 6/2019. Chứng bệnh này khiến người bệnh nhập tâm vào trò chơi ảo, chơi game liên tục không nghỉ trong nhiều giờ dẫn đến giảm hiệu suất học tập – làm việc, sống thu mình, cô lập và giảm khả năng giao tiếp. Ngoài ra, việc chơi game liên tục trong nhiều giờ cũng gây sa sút về tinh thần và thể chất.

Theo thống kê của WHO, khoảng 70 – 80% trẻ từ 10 – 15 tuổi yêu thích game online và trong đó có 10 – 15% trẻ có dấu hiệu nghiện game. Hiện tại, chưa có khảo sát chính thức về tỷ lệ người nghiện game ở nước ta. Tuy nhiên, tình trạng gia tăng các vụ việc thương tâm bắt nguồn từ chứng nghiện game chính là hồi chuông cảnh báo các bậc phụ huynh cần quan tâm hơn đến con cái.

Nghiện game online là bệnh tâm thần, hoàn toàn không phải là sở thích hay thói quen đơn thuần. Tuy nhiên, bệnh lý này khá mới và chỉ mới được WHO công nhận vào năm 2019 nên cộng đồng vẫn chưa có những hiểu biết về chứng bệnh này. Đây cũng là lý do khiến người nghiện game không được gia đình phát hiện và điều trị sớm mà chỉ nhập viện khi đã xuất hiện những biến chứng như suy nhược cơ thể, rối loạn lo âu, trầm cảm, tăng các hành vi kích động, hung hăng,…

Dấu hiệu của chứng nghiện game online

Game online là thú vui giải trí được trẻ vị thành niên và người trẻ tuổi yêu thích. Khi chơi game, não bộ sẽ sản sinh ra một lượng lớn hormone endorphin có tác dụng tạo cảm giác thư giãn, thỏa mãn và sảng khoái. Chính hormone này kích thích cảm giác thèm muốn được chơi game dẫn đến tình trạng không thể kiểm soát cảm xúc và chơi game liên tục trong nhiều giờ liền.

Yêu thích chơi game khác hoàn toàn với chứng nghiện game online. Để phát hiện và điều trị kịp thời, gia đình cần có những hiểu biết về chứng nghiện game online. Thông thường, người mắc phải chứng bệnh này sẽ có những biểu hiện như:

• Có hứng thú với việc chơi game đến mức không thể kiểm soát. Tình trạng này sẽ biểu hiện qua một số dấu hiệu như các cuộc trò chuyện luôn đề cập đến trò chơi trực tuyến, quan tâm quá mức đến thành tích trong game, chỉ kết bạn, trò chuyện với những người có cùng sở thích.
• Dành nhiều thời gian để chơi game, thậm chí chơi hàng nhiều giờ liền không nghỉ ngơi.
• Giảm hoặc mất hoàn toàn hứng thú với những thứ xung quanh.
• Nghiện game khiến cho người bệnh bỏ bê những vấn đề quan trọng khác như học tập, làm việc, gặp gỡ bạn bè, giúp đỡ gia đình,…
• Một số người ý thức được việc bản thân dành quá nhiều thời gian cho game online nhưng không thể nào chế ngự cảm giác thèm muốn. Kết quả người bệnh bắt buộc phải chơi game liên tục để thỏa mãn và có được cảm giác thoải mái, hưng phấn.
• Nếu không được chơi game, người bệnh sẽ phải đối mặt với những cảm xúc tiêu cực như bồn chồn, cáu kỉnh, dễ nóng nảy và tức giận.
• Nhiều trẻ vị thành niên chìm đắm trong thế giới ảo để quên đi những sự việc xảy ra không mong muốn trong cuộc sống như xung đột với bố mẹ, gia đình kiểm soát quá mức, người thân không thấu hiểu, thiếu sự quan tâm.…
• Thường nói dối gia đình về việc học thêm, học nhóm để có thời gian chơi game.
• Đặc điểm chung thường thấy ở những người nghiện game là tiêu tốn nhiều tiền bạc để đầu tư những thiết bị chơi game. Thậm chí, nhiều trẻ nhịn ăn uống để trang bị cho nhân vật ảo các thiết bị và vật phẩm đắt đỏ.
• Người nghiện game thường có cảm xúc bất ổn. Khi dành chiến thắng, bệnh nhân sẽ có cảm giác sảng khoái và thỏa mãn. Tuy nhiên nếu thua cuộc, rất nhanh trạng thái sẽ chuyển sang buồn bã, thất vọng, bi quan, thậm chí trở nên gắt gỏng và cáu kỉnh.
• Vì dành quá nhiều thời gian để chơi game nên người bệnh thường có dấu hiệu suy nhược cơ thể, học tập kém, trí nhớ suy giảm, sống cô lập, tách biệt và giảm khả năng giao tiếp. Ngoài ra, tinh thần bất ổn cũng khiến người bệnh khó kiểm soát cảm xúc và hành vi. Rất nhiều người nghiện game hình thành tư tưởng lệch lạc, hiếu thắng và có các hành vi bạo lực, gây hấn.
• Nếu nghiện các game bạo lực, người bệnh có thể gặp phải những biểu hiện loạn thần như xuất hiện ảo giác, ảo thanh và hoang tưởng bản thân là nhân vật trong game. Từ đó dẫn đến các hành vi bạo lực gây tổn thương cho chính bản thân và những người xung quanh. Trong thực tế, tình trạng này không phải là hiếm gặp.

Nghiện game online là một dạng rối loạn tâm thần phổ biến ở học sinh và sinh viên. Các biểu hiện của bệnh lý này tương đối dễ nhận biết. Ngay khi nhận thấy con trẻ có những biểu hiện kể trên, nên cho trẻ thăm khám sớm để được chẩn đoán và điều trị. Bởi người nghiện game sẽ sa đà vào các trò chơi trực tuyến và không thể vực dậy nếu không có sự hỗ trợ của các bác sĩ, chuyên gia tâm lý.

Nguyên nhân gây ra chứng nghiện game online

Về cơ bản, game online được tạo ra với mục đích thư giãn. Nếu như các trò chơi ở ngoài thực tế bị giới hạn thì trong trò chơi trực tuyến, người chơi có thể dễ dàng tạo ra thế giới của riêng mình với ngoại hình, đặc điểm tùy theo ý muốn. Ngoài những mặt tích cực, game online cũng đi kèm với nhiều hệ lụy mà nghiện game là vấn đề đáng quan tâm nhất hiện nay.

Nghiện game online thường xảy ra do nhiều yếu tố khác nhau. Các yếu tố này có sự khác biệt rõ rệt ở từng trẻ phụ thuộc vào độ tuổi, đặc điểm tính cách, môi trường sống và phương pháp giáo dục của gia đình, nhà trường.

Các nguyên nhân, yếu tố dẫn đến chứng nghiện game:

• Khi chơi game online, não bộ sẽ tiết ra hormone endorphin và các morphine nội sinh khác có tác dụng hưng phấn, tạo cảm giác thỏa mãn và thoải mái. Đặc biệt, các hormone này tăng cao khi giành được chiến thắng và sở hữu những vật phẩm hiếm có. Sự hưng phấn thôi thúc cảm giác thèm muốn chơi game dẫn đến tình trạng nghiện game online.
• Các nghiên cứu cho thấy, trẻ có tính cách hung hăng, bạo lực và tư tưởng hiếu thắng thường có nguy cơ nghiện game cao hơn. Trong các trò game online, trẻ có thể thỏa mãn với các hành vi bạo lực “ảo” và giành chiến thắng trước những đối thủ “đáng gờm”. Điều này thôi thúc khao khát được chinh phục, làm chủ và thể hiện bản thân.
• Nhiều trẻ tìm đến game online để quên đi những sự việc xảy ra không như mong muốn. Thống kê cho thấy, không ít trẻ sa đà vào game online vì muốn né tránh gia đình do phải sống với cha mẹ độc hại, gia đình giáo dục nghiêm khắc, kiểm soát con cái quá mức,…
• Ngoài ra, gia đình thiếu sự quan tâm, chia sẻ và bỏ bê con cái cũng chính là nguyên nhân khiến trẻ sa đà vào game online và bỏ quên những vấn đề quan trọng khác như học tập, bạn bè, gia đình, sức khỏe của bản thân,…
• Nghiện game online thường xảy ra ở trẻ không có môi trường giải trí lành mạnh. Do đó, trẻ chỉ có thể chơi game online để giải trí. Dần dần trẻ bị nghiện game và không thể thoát khỏi các trò chơi trực tuyến. Trong khi đó, trẻ có không gian để giải trí cùng gia đình, bạn bè sẽ ít tiếp xúc với game online và khả năng nghiện game gần như rất thấp.
• Đa phần những người nghiện game đều có sự sụt giảm đáng kể của serotonin tại khe synap não (cơ chế tương tự như bệnh sinh của trầm cảm). Chính vì vậy, những trường hợp nghiện game phần lớn đều có biểu hiện trầm cảm.

Học sinh và sinh viên là đối tượng có nguy cơ nghiện game online cao. Bởi đây là thời điểm tâm sinh lý có nhiều thay đổi nhưng kinh nghiệm sống còn hạn chế và chưa có những hiểu biết sâu sắc về cuộc sống. Nếu không được phát hiện và khắc phục sớm, chứng nghiện game sẽ gây ra nhiều hệ lụy đối với sức khỏe và cuộc sống.

Nghiện game online và những hệ lụy nặng nề

Nghiện game online là một dạng rối loạn tâm thần mới xuất hiện trong những năm gần đây do sự phát triển quá mức của khoa học công nghệ. Nếu như trước đây các game online còn hạn chế về đồ họa và tính năng thì giờ đây, người chơi có thể thỏa mãn với đồ họa 3D, 4D và nhiều tính năng mới. Trong game online, người chơi rất dễ chìm đắm trong thế giới “ảo” và thỏa mãn với những thành tích đã đạt được.

Cảm xúc hứng thú mà game online mang lại khiến không ít người bị sa đà vào các trò chơi trực tuyến – nhất là với những người phải đối mặt với cuộc sống thực tại khác hẳn với trò chơi ảo. Những trẻ không được gia đình quan tâm, bạn bè tẩy chay và chịu ức chế tâm lý trong thời gian dài dễ bị nghiện game hơn do muốn trốn tránh cuộc sống thực bằng cách đắm chìm trong game online.

Nghiện game online là bệnh tâm thần gây ra những ảnh hưởng nặng nề đối với sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống. Ảnh hưởng đầu tiên của chứng bệnh này là về sức khỏe thể chất và tinh thần. Do dành quá nhiều thời gian chơi game và chơi không ngừng nghỉ, người bệnh dễ bị suy nhược, mất ngủ, mệt mỏi, ăn uống kém, tâm trạng bất ổn và khó kiểm soát hành vi.

Việc thắng – thua trong các trò game online cũng khiến cho trẻ hình thành tư tưởng hiếu thắng, khát khao chiến thắng và chinh phục. Khi thua cuộc, người nghiện game sẽ chơi liên tục để giành lại chiến thắng và có được cảm giác thỏa mãn. Tuy nhiên, nghiện game khiến học sinh, sinh viên tiêu tốn nhiều tiền bạc. Nếu không được gia đình đáp ứng, trẻ sẽ có hành vi lệch chuẩn như trộm cắp, lừa gạt,… thậm chí một số trẻ còn có hành vi bạo lực với mục đích có tiền để phục vụ cho các trò chơi trực tuyến.

Những bất ổn về tâm lý kéo dài sẽ gia tăng nguy cơ trầm cảm, hội chứng Self-Harm, rối loạn lo âu, loạn thần, rối loạn hoang tưởng,… Nguy cơ gặp phải các vấn đề tâm lý sẽ tăng lên nếu sử dụng rượu bia, chất gây nghiện và không nhận được sự quan tâm đúng mực từ gia đình.

Nghiện game online khiến các em không thể tập trung vào việc học, nghề nghiệp và gặp khó khăn trong việc duy trì các mối quan hệ xã hội. Chơi game liên tục trong một thời gian dài còn làm giảm khả năng giao tiếp, các em có xu hướng sống cô lập và tách biệt với mọi người. Ngoài ra, suy nghĩ lệch lạc và hành vi bất thường của các em cũng là rào cản khiến cho bạn bè ngại trò chuyện, thân thiết.

Chẩn đoán chứng nghiện game online

Hiện tại, ICD (Phân loại thống kê quốc tế về các bệnh và vấn đề sức khỏe liên quan) đã công nhận nghiện game online là một dạng rối loạn tâm thần. Tuy nhiên, DSM-5 (Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê Rối loạn Tâm thần) của Hiệp hội Hoa Kỳ chưa công nhận bệnh lý này. Chính vì vậy, các bác sĩ sẽ sử dụng tiêu chuẩn ICD để chẩn đoán chứng nghiện game.

Tiêu chuẩn chẩn đoán chính thức đối với chứng nghiện game online:

Chơi game ít nhất 2 giờ mỗi ngày

Đi kèm với ít nhất 2 trong số các triệu chứng sau đây:

• Sử dụng phần lớn tiền bạc cho mục đích chơi game
• Có các triệu chứng của bệnh trầm cảm
• Nói dối về thời gian chơi game
• Che giấu các cảm giác khó chịu bằng cách chơi game
• Bỏ bê các vấn đề khác trong cuộc sống
• Mất nhiều thời gian cho việc chơi game
• Luôn có cảm giác thèm chơi game
• Không kiểm soát được việc chơi game online
• Chơi game liên tục, không ngừng nghỉ trong nhiều giờ liền

Tương tự như các rối loạn tâm thần khác, chứng nghiện game online sẽ được chẩn đoán chủ yếu qua triệu chứng lâm sàng. Ngoài ra, các bác sĩ cũng sẽ xem xét những yếu tố nguy cơ (gia đình quá nuông chiều hoặc bỏ bê, không quan tâm, trẻ bị ức chế tâm lý trong thời gian dài,…). Nghiện game làm gia tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh lý tâm thần như trầm cảm, rối loạn lo âu, hội chứng Self-Harm,… Do đó, bác sĩ cũng sẽ tiến hành chẩn đoán các bệnh đồng mắc để có phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Giải pháp khắc phục chứng nghiện game online

Nghiện game online khiến người bệnh dễ bị ám thị bởi những chiến thắng “ảo”, các vật phẩm, sự hào quang và ngưỡng mộ của mọi người đối với nhân vật của mình. Tình trạng này tạo ra tính cách hiếu thắng, thiếu kỹ năng kiểm soát cảm xúc, hành vi và dễ hình thành những quan niệm lệch lạc, không phù hợp với xã hội.

Để tránh những hệ lụy nghiêm trọng do chứng nghiện game online gây ra, gia đình cần cho các em đến gặp bác sĩ ngay khi có những dấu hiệu bất thường. Hiện tại, liệu pháp hóa dược được xem là phương pháp chính trong điều trị chứng bệnh này. Bên cạnh đó, người bệnh cũng sẽ được xem xét liệu pháp tâm lý và thực hiện thêm các biện pháp hỗ trợ để nhanh chóng bình ổn tâm lý và tránh tình trạng tái nghiện.

Các nguyên tắc điều trị nghiện game online:

• Ngừng hoàn toàn việc chơi game để tránh tình trạng bị ám thị bởi các hành vi bạo lực và những quan niệm lệch lạc về tình dục trong game.
• Cắt cơn nghiện bằng một số loại thuốc.
• Điều trị dự phòng để ngăn ngừa tái phát bằng liệu pháp hóa dược và liệu pháp tâm lý.

1. Điều trị tấn công

Điều trị tấn công sẽ kéo dài từ 4 – 6 tuần tùy theo từng trường hợp cụ thể. Mục tiêu của giai đoạn này là cắt nhanh cơn nghiện game online và bệnh nhân thường sẽ được điều trị nội trú để tránh tình trạng bỏ trốn, không hợp tác và hạn chế các hành vi đe dọa đến những người xung quanh. Nghiện game online có phác đồ tương tự như điều trị nghiện ma túy. Phác đồ sẽ được điều chỉnh tùy theo tình trạng sức khỏe và mức độ đáp ứng của từng bệnh nhân.

Các loại thuốc được dùng đợt điều trị tấn công:

• Thuốc chống trầm cảm (thuốc chống trầm cảm 3 vòng hoặc chất ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc)
• Thuốc bình thần
• Thuốc an thần kinh thế hệ mới

Liệu pháp hóa dược sẽ được thực hiện trong 4 – 6 tuần và sẽ được điều chỉnh liên tục để phù hợp với tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân. Trong thời gian điều trị, bệnh nhân sẽ phải cách ly hoàn toàn với game online nên không tránh khỏi tâm trạng cáu kỉnh, bứt rứt, khó chịu và đôi khi nảy sinh những hành vi hung hăng, bạo lực. Chính vì vậy, tất cả bệnh nhân phải được điều trị nội trú để đảm bảo an toàn.

Gia đình cần tránh tình trạng nhốt con trẻ trong nhà để cai nghiện game vì việc này không mang lại hiệu quả và trẻ dễ nảy sinh những hành vi đe dọa đến thân thể hoặc thậm chí là tính mạng của bản thân.

2. Điều trị củng cố

Máy tính và các thiết bị điện tử là những vật dụng không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại. Chính vì vậy, điều trị củng cố có vai trò rất quan trọng trong việc ngăn ngừa tái phát. Để đạt hiệu quả cao, bắt buộc phải kết hợp liệu pháp hóa dược cùng với các liệu pháp tâm lý – xã hội.

– Liệu pháp hóa dược:

• Thường kết hợp thuốc chống trầm cảm với thuốc an thần thế hệ mới. Liều lượng thường được giữ nguyên như liều tấn công.
• Gia đình cần phải theo sát việc sử dụng thuốc để tránh tình trạng trẻ cố tình không uống thuốc.
• Ngoài ra, cần chú ý các biểu hiện bất thường để kịp thời phát hiện và xử lý tác dụng phụ.

– Liệu pháp tâm lý:

• Từ bỏ internet: Từ bỏ internet là bước quan trọng trong việc chống tái nghiện game online mặc dù điều này sẽ gây ra nhiều phiền toái cho chính người bệnh và gia đình. Gia đình có thể sử dụng internet và giữ kín mật khẩu để người bệnh không thể sử dụng. Ngoài ra, để tránh tối đa nguy cơ tái nghiện, người bệnh phải làm những công việc ít tiếp xúc với máy tính. Lựa chọn các công việc này đồng nghĩa với việc người bệnh khó lòng có được công việc như ý muốn và thường có mức thu nhập thấp. Tuy nhiên, từ bỏ internet là điều rất cần thiết để tránh tình trạng tái nghiện và đảm bảo cuộc sống được ổn định lâu dài.
• Tăng cường các hoạt động thể chất: Để tránh chìm đắm trong thế giới ảo của các trò game online, người bệnh bắt buộc phải tham gia các hoạt động thể chất như bơi lội, đá bóng, đạp xe, chơi bóng rổ,… Ngoài ra, nhà trường và gia đình nên cho trẻ tham gia các hoạt động ngoại khóa để tiếp xúc với mọi thứ xung quanh, tìm được đam mê thực sự và quên đi cảm giác hứng thú khi chơi game.
• Các liệu pháp tâm lý: Các liệu pháp tâm lý có vai trò quan trọng trong điều trị chứng nghiện game online. Trong đó, liệu pháp nhận thức hành vi là phương pháp mang lại hiệu quả cao nhất. Ngoài trị liệu cá nhân, chuyên gia cũng sẽ sắp xếp cho người bệnh trị liệu theo nhóm để cùng vượt qua chứng nghiện game với những người khác. Điều này sẽ giúp người bệnh có động lực hơn và không để bản thân sa đà vào game online thêm một lần nào nữa.

Điều trị tấn công thường diễn ra trong 4 – 6 tuần nhưng điều trị củng cố cần phải thực hiện trong một thời gian dài. Theo các chuyên gia, thời gian điều trị củng cố phải kéo dài ít nhất 6 năm và tốt nhất là nên duy trì cho đến khi bệnh nhân ngoài 30 tuổi.

Phòng ngừa chứng nghiện game online bằng cách nào?

Ngoài những yếu tố tâm lý xã hội, sự bất thường của não bộ cũng có vai trò quan trọng trong cơ chế bệnh sinh. Bằng chứng là người nghiện game thường có hiện tượng sụt giảm serotonin đáng kể. Do đó, chủ động phòng ngừa game online là việc làm vô cùng cần thiết. Gia đình có thể giảm nguy cơ nghiện game cho con bằng cách giáo dục đúng đắn và hướng con đến lối sống khoa học, lành mạnh.

Các biện pháp giúp phòng ngừa nghiện game online:

• Khi bước vào tuổi dậy thì, tâm lý của con sẽ trở nên nhạy cảm hơn. Do đó, bố mẹ bắt buộc phải thay đổi phương pháp giáo dục và luôn thể hiện sự thấu hiểu, tôn trọng con cái. Có như vậy, con cái mới cảm thấy thoải mái trong chính gia đình của mình và không sa đà vào những thói quen thiếu lành mạnh như game online.
• Quản lý thời gian con sử dụng máy tính và các thiết bị điện tử. Tốt nhất, chỉ nên cho con chơi game từ 30 – 60 phút và có những hình thức xử phạt hợp lý nếu con vi phạm. Ngoài ra, chỉ nên cho trẻ chơi các trò game online phù hợp với lứa tuổi, tránh các game bạo lực và game có nội dung lệch lạc.
• Giáo dục con đúng cách, hạn chế tình trạng quá nghiêm khắc và kiểm soát thái quá. Ngoài ra, gia đình cũng cần tránh tình trạng bỏ bê trẻ vì cho rằng trẻ đã đủ lớn khôn để có thể tự lập.
• Hướng con đến lối sống lành mạnh và khoa học. Đảm bảo con có chế độ dinh dưỡng hợp lý, ngủ đủ giấc và dành ít nhất 30 phút mỗi ngày cho các hoạt động thể thao. Nếu có thể, gia đình nên dành thời gian cuối tuần để cùng con cái dọn dẹp nhà cửa, nấu nướng, cùng chơi thể thao, vẽ tranh, cắm trại,…
• Trang bị cho con những kiến thức về chứng nghiện game và các hậu quả nghiêm trọng của chứng bệnh này để trẻ có ý thức thực hiện quy định mà bố mẹ đặt ra về thời gian chơi game.
• Cho con khám phá những khía cạnh khác trong cuộc sống để tìm ra thế mạnh và sở thích của bản thân. Nếu không được tiếp xúc với thế giới bên ngoài, trẻ sẽ chìm đắm trong game online và thế giới ảo.
• Bố mẹ cần làm gương cho con bằng cách xây dựng lối sống lành mạnh và làm việc có quy tắc. Ngoài ra, nên tránh tuyệt đối việc chơi game và đề cập các trò chơi trực tuyến trước mặt con cái.

Nghiện game online đang trở thành vấn nạn toàn cầu với những ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Nếu có sự hỗ trợ từ gia đình, trẻ sẽ nhanh chóng vượt qua chứng bệnh này và có thể ổn định cuộc sống lâu dài. Tuy nhiên, tỷ lệ tái nghiện game là tương đối cao nên gia đình cần trang bị kiến thức về bệnh và theo sát trẻ trong nhiều năm để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường.

Tham khảo thêm:

• Hội chứng cai rượu là gì? Kéo dài bao lâu?
• Những tổn thương tâm lý ở trẻ bị bạo hành và cách vượt qua
• Trẻ bị bạn bè xa lánh, tẩy chay cha mẹ nên làm gì?